چشم و گوشتون رو باز نگه دارید تا هر وقت مشکلی دیدید یا شنیدید به‌سرعت دست‌به‌کار شید، چون هزینه‌های تعمیر ماشین توی این دوره زمونه خیلی بالاست. این موضوع در مورد تشخیص زمان تعویض تسمه تایم هم صادقه. برای اینکه بدونید زمان تعویض تسمه تایم و خرابی اون چه موقع‌ست، این مقاله از وب‌سایت «اتو اچار» رو تا آخر بخونید.
تسمه تایم هم مثل هر قطعه از خودرو بلاخره یه روز از کار میفته و باید عوض بشه. اما این وظیفه شماست که برای حفظ ایمنی خودتون و سرنشین‌های ماشین، باید از عملکرد درست تسمه تایم ماشینتون اطمینان داشته باشید.
تسمه تایم چیه؟
تسمه تایم یا تسمه تایمینگ ماشین یک تسمه از جنس پلاستیک فشرده و مقاومه که نقش رابط بین میل لنگ و میل سوپاپ رو بازی می‌کنه. این تسمه تایمه که با چرخش میل لنگ، میل سوپاپ رو به چرخش درمیاره و باعث حرکت و راه افتادن ماشینتون میشه.
زمان‌بندی حرکت و باز و بسته شدن سوپاپ‌ها توی ماشین بر عهده تسمه تایمه. این تسمه تو یک قاب پلاستیکی سخت و محکم درست کنار موتور خودرو قرار گرفته و وظیفه هماهنگی بین اعضای موتور رو به عهده داره.
تسمه تایم در موتورهای چهار زمانه و احتراق داخلی نقشی حیاتی داره. فهمیدن عملکرد دقیق موتور می‌تونه در تشخیص زمان تعویض تسمه تایم موقع سرویس دوره‌ای خودرو موثر باشه.
سیکل چهار مرحله‌ای و چهار زمانه خودروهای احتراق داخلی به این صورته:
مرحله مکش
توی این مرحله، اول پیستون داخل سیلندر به سمت پایین حرکت می‌کنه. حرکت پیستون به سمت پایین هم‌زمان با باز شدن سوپاپ هوا اتفاق می‌افته و باعث مکش هوا و سوخت به داخل سیلندر میشه.
مرحله تراکم
در این مرحله بعد از ورود مخلوط هوا و سوخت به داخل سیلندر، این ترکیب آماده اشتعاله؛ اما قبل از جرقه زدن، این مخلوط باید به‌خوبی پرس شده و متراکم بشه. به همین دلیل، پیستون به سمت بالا حرکت کرده و مخلوط رو متراکم می‌کنه.
مرحله توان
مخلوط سوخت و هوا توی این مرحله آماده جرقه و احتراق هستن. در این مرحله شمع خودرو به کمک کوئل، جرقه‌های پی‌درپی ایجاد کرده و مخلوط سوخت و هوا رو منفجر می‌کنه. در اثر این انفجار، پیستون به سمت پایین می‌ره و هم‌زمان، سوپاپ دود هم باز میشه.
مرحله تخلیه
در مرحله آخر پیستون دوباره به سمت بالا میاد و دود رو به سمت خارج هدایت می‌کنه.
تسمه تایم وظیفه تنظیم سرعت چرخش میل سوپاپ و زمان باز و بسته شدن سوپاپ هوا و سوپاپ دود رو برعهده داره. تسمه تایم از یک سمت به میل لنگ و از سمت دیگه به میل سوپاپ وصله، این اتصال باعث انتقال حرکت چرخش میل لنگ به میل سوپاپ میشه و میل سوپاپ هم تحت تاثیر تسمه تایم، حرکت سوپاپ‌ها رو تنظیم می‌کنه.
احتمالا حالا دیگه متوجه اهمیت تسمه تایم در ماشین شدین و می‌دونید که اگر اون رو درست تنظیم نکنید و نسبت به تعویض به موقع اون وسواس نداشته باشید، با پاره‌شدنش متحمل خسارات زیادی خواهید شد. پاره‌شدن تسمه تایم منجر به آسیب‌دیدن میل لنگ، میل سوپاپ، سوپاپ‌های خودرو و خیلی موارد ریز و درشت دیگه میشه.
چه ماشین‌هایی تسمه تایم دارن؟
تسمه تایم که این روزها در همه خودروهای اقتصادی و میان‌رده قرار داره، جایگزین زنجیر تایمی شده که روی خودروهای قدیمی مورد استفاده قرار می‌گرفت. البته امروزه هم خیلی از ماشین‌های گرون‌قیمت و مدل بالا که بیشتر از چهار سیلندر دارن، از زنجیر تایم استفاده می‌کنن.
زنجیر تایم و تسمه تایم از نظر کارکرد و نقشی که در موتور خودرو برعهده دارن، هیچ فرقی با هم ندارن. این موضوع حتی در تشخیص زمان تعویض تسمه تایم باعث ایجاد فرق بین این دو نوع تسمه نمی‌شه. تسمه تایم بیشتر در خودروهای اقتصادی به کار گرفته میشه و دلیلش مواردیه که در ادامه بهشون اشاره می‌کنیم:
- تسمه تایم به خاطر موادی که در ساختش استفاده میشه، بی‌سروصدا کار می‌کنه. این در حالیه که زنجیر چرخ سروصدای نسبتاً زیادی داره.
- هزینه خریداری تسمه تایم به‌مراتب پایین‌تر از هزینه خریداری زنجیر تایمه.
- در صورت نیاز به تعویض، اجرت و دستمزد تعویض و تنظیم تسمه خیلی پایین‌تر از دستمزدیه که مکانیک‌ها برای تعویض و تنظیم زنجیر تایم می‌گیرن.
- پاره شدن تسمه تایم خسارت کمتری نسبت به پاره شدن زنجیر تایم به موتور خودرو وارد می‌کنه.
بهترین زمان تعویض تسمه تایم
همونطور که گفتیم، با پاره‌شدن تسمه تایم، به احتمال زیاد پیستون با سوپاپ برخورد می‌کنه و حتی احتمال آسیب به سرسیلندر و کج‌شدن سوپاپ‌ها هم وجود داره که در این صورت، خسارت خیلی زیادی به بار خواهد اومد. همچنین زمان‌بندی بین حرکت سوپاپ‌ها به هم می‌خوره و با وارد نشدن سوخت و هوا به سیلندر، ماشین خاموش میشه.
البته باید بگیم که جنس و کیفیت تسمه‌ای که می‌خرید هم در عمر مفیدش تأثیر مستقیم داره. تو این جدول زمان تعویض تسمه تایم در خودروهای مختلف رو می‌تونید مشاهده کنید:
|
خودرو |
زمان تعویض تسمه تایم (هزار کیلومتر) |
|
پراید |
100 |
|
پژو 405 |
70 |
|
ال نود |
40 |
|
پژو 206 |
60 |
|
سمند |
60 |
اگر زمان تعویض تسمه تایم ماشین شما هم سررسیده، نیاز نیست نگران نباشید، اتوآچار کمک‌تون می‌کنه! برای دریافت خدمات تعویض تسمه تایم در تهران کافیه با ما ارتباط بگیرید تا در عرض چند دقیقه، بهترین و نزدیک‌ترین تعمیرگاه‌ها رو بر اساس لوکیشن و مدل ماشین شما بهتون معرفی کنیم.
ثبت درخواست خدمات تعمیرگاهی
دیگه نباید نگران خدمات خودروت باشی، با خیال راحت درخواستت رو ثبت کن و منتظر تماس ما باش.
خطرات بی‌توجهی به زمان تعویض تسمه تایم
همونطور که گفتیم تسمه تایم نقش خیلی مهمی در عملکرد موتور داره و توجه بهش از نکات مهم نگهداری ماشین محسوب میشه. تسمه تایم قطعات مختلف موتور رو به هم متصل می‌کنه، این قطعه همچنین به قطعاتی مثل میل لنگ و میل بادامک اجازه میده با هم همکار و همگام بشن. در واقع تسمه تایم شبیه زنجیر دوچرخه است و وجودش برای همگام‌سازی سوپاپ‌ها، پیستون‌ها و سیلندرهای داخل موتور ضروریه.
موقعی که تسمه تایم در بهترین حالت خودش عمل می‌کنه، از شتاب سریع و فرمان پذیری خودرو لذت می‌برید. اگر دوست دارید درباره فرمان سه بعدی هم بدونید مقاله دیگه ما رو درباره میزان فرمان سه بعدی بخونید.
اگر تسمه تایم پاره بشه چه اتفاقی میفته؟
اگر تسمه تایم پاره بشه، قطعات با عدم هماهنگی مواجه میشن، در این شرایط، موتور از کار میفته و ایمنی خودرو رو به خطر میندازه. پس نباید از تعویض تسمه تایم غافل بشید.
به محض اینکه ماشین شما به اندازه مسافت پیموده شده مورد نظر که در دفترچه نوشته شده؛ رسید، حتماً تسمه تایم رو عوض کنید؛ اما بیایید ببینیم اگر تسمه تایم رو عوض نکنید، چه اتفاقی میفته.
با توجه به اهمیت این تسمه در کمک به کارکرد روان موتور، در صورت خرابی تسمه تایم ممکنه موتور ماشین کلا خراب بشه! علائم خرابی موتور می‌تونن شامل این موارد باشن:
- شنیدن صداهای بلند
- لرزیدن خودرو
- ریختن روغن از خودرو
- قدرت کم موتور موقع شتاب گرفتن
- روشن شدن چراغ چک موتور
اگر قطعه‌ای از سیستم موتور در عملکرد اختلال وارد کنه، ممکنه موتور ماشینتون دچار مشکل بشه. پس برای اینکه هزینه اضافی برای خودتون نتراشید و بتونید جلوی خرابی‌های بیشتر رو بگیرید، در زمان تعیین‌شده تسمه تایم رو عوض کنید.
همچنین اگه فکر می‌کنید موتور ماشینتون دچار مشکل شده، پیشنهاد می‌کنیم از خدمات تعمیر موتور خودرو در تهران استفاده کنید.
نشانه‌های تشخیص زمان تعویض تسمه تایم
حالا به خوبی می‌دونید باید به موقع تسمه تایم رو عوض کنید؛ ولی سوال اینجاست که چطور زمان مناسب برای تعویض تسمه تایم رو تشخیص بدیم؟ در ادامه به علائم مهم در تشخیص زمان تعویض تسمه تایم اشاره می‌کنیم:
1. صدای تیک تیک
اگر از زیر کاپوت صدای تیک تیک شنیدید، احتمال زیادی وجود داره که تسمه تایم ماشینتون نیاز به تعویض داشته باشه. تسمه با یک سری قرقره به میل لنگ موتور متصل میشه. موقعی که تسمه فرسوده بشه، نمی‌تونه میل لنگ رو به‌خوبی بچرخونه و این همون دلیلیه که باعث ایجاد صدای تیک تیک توی ماشین میشه.
این صدا ممکنه به این معنی باشه که روغن موتور کم شده. از اونجایی‌که فشار روغن تا حدی مسئول سفت نگه داشتن تسمه تایمه، شاید باعث سایش زودرس تسمه هم بشه.
به خاطر همینه که به محض اینکه متوجه این مشکل شدید، باید تسمه تایم رو عوض کنید. برای اینکه بیشتر درباره روغن موتور ماشین بدونید مقاله تعویض روغن موتور رو مطالعه کنید.
2. روشن نشدن موتور
این نشونه زیاد رایج نیست، چون تسمه تایم معمولا حین کار کردن موتور پاره میشه. وقتی ماشین رو روشن می‌کنید، ممکنه صدای استارت رو بشنوید، ولی تسمه‌ای که نمی‌تونه میل لنگ رو بچرخونه، موتور رو هم نمی‌تونه روشن کنه.
3. ریپ زدن موتور
ریپ زدن از علائم مهم در تشخیص زمان تعویض تسمه تایمه. تسمه تایم وظیفه همگام‌سازی سوپاپ‌ها و سیلندرهای موتور رو بر عهده داره. اگر تسمه تایم پاره بشه یا از سیستم قرقره بیفته، ممکنه باعث بشه یکی از سیلندرها خیلی زود باز یا بسته بشن.
این موضوع باعث ریپ زدن موتور و باعث یک خطای نادرست و کاهش قابل‌توجه در شتاب خودرو میشه. موقعی‌که این اتفاق میفته حتما به مکانیکی مراجعه کنید.
4. نشت روغن
تسمه تایم با پوششی محافظت میشه که اون رو از خاک و زباله‌های موجود در جاده ایمن نگه می‌داره. اگر مهره‌ها و پیچ‌هایی که اون رو به موتور متصل می‌کنن شل بشن، ممکنه روغن نشت کنه.
این اتفاق باعث کاهش فشار روغن و سایش زودرس تسمه میشه. نشت روغن همچنین ممکنه به معنی خراب شدن واشر موتور باشه، بنابراین مهمه که زیر خودرو رو برای چک کردن نشتی روغن بررسی کنید.
5. هیدروپلانینگ
هیدروپلنینگ که معمولا در لاستیک‌های ماشین رخ میده، ممکنه برای تسمه تایم فرسوده هم اتفاق میفته. اگر در باران رانندگی می‌کنید، ممکنه آب به تسمه تایم برسه.
یک تسمه قدیمی نمی‌تونه آب رو از بین خودش و قرقره‌ها خارج کنه که این موضوع باعث لغزش میشه. نتیجه نهایی این میشه که موتور قدرتش رو از دست میده و اتفاقی مثل ریپ زدن رخ میده.
6. روشن شدن چراغ چک
ساده‌ترین راه تشخیص زمان تعویض تسمه تایم مربوط به چراغ چک ماشینه. اگر موتور به دلایل مختلفی خوب کار نکنه و باعث روشن شدن چراغ چک بشه، یکی از مواردی که باید مورد بررسی قرار بگیره، تسمه تایمه.
وقتی چراغ چک روشن شد، به مکانیکی مراجعه کنید تا با زدن دستگاه دیاگ به‌سرعت مشکل رو شناسایی و حل کنه. اگه به خدمات دیاگ خودرو در تهران نیاز دارید کلیک کنید.
علائم مهم برای تشخیص زمان تعویض تسمه تایم
اگر لبه‌های تسمه تایم فرسوده بشن و رشته‌های داخل اون قابل مشاهده باشن، باید تسمه رو عوض کرد. این علامت می‌تونه زمانی اتفاق بیفته که یکی از قرقره‌ها از تراز خارج شده باشه یا زمانی که تسمه گرمای شدیدی رو تجربه می‌کنه. اگر تسمه تایم ترک داره، یعنی در شرایط خوبی نیست و نشون دهنده پارگی زودهنگام اونه.
مکانیک ممکنه مناطق دیگه خودرو رو هم بررسی کنه تا مشخص بشه که چه چیزی باعث ترک‌خوردگی تسمه شده. اگر تسمه تایم در محورها لغزش داشته باشه، ممکنه خوردگی هم داشته باشه، پس باید تعویض بشه. در این شرایط احتمالا صداهای غیرعادی مثل صدای پاره شدن، خرد شدن یا تیک تیک رو ازش می‌شنوید.
نکات مهم برای تعویض تسمه تایم
در شرایط عادی رانندگی، تسمه تایم هفت تا 10 سال دوام میاره و فرآیند تعویضش بین سه تا شش ساعت طول می‌کشه. برای دونستن نکات مهم در انتخاب تسمه تایم و همچنین نکات مهم در تعویض تسمه تایم در ادامه با ما همراه باشید:
- همیشه از بهترین و مرغوب‌ترین جنس موجود در بازار برای تسمه تایم ماشینتون استفاده کنید.
- با هر بار تعویض تسمه تایم، غلتک هرزگرد و تسمه‌سفت‌کن رو هم تعویض کنید.
- تسمه تایم نو رو مورد بازرسی چشمی قرار بدید چون کوچک‌ترین ترک و خوردگی قابل‌قبول نیست.
- تعویض و تنظیم تسمه تایم ماشینتون رو به مراکز معتبر بسپارید.
- اگر واترپمپ ماشین به تسمه تایمش مرتبطه، بهتره چرخ‌دنده واترپمپ و تسمه دینام رو هم تعویض کنید. برای دریافت خدمات تعمیر دینام خودرو در تهران کلیک کنید.
کلام آخر
وجود تسمه تایم برای عملکرد داخلی موتور خودرو کاملاً حیاتی و واجبه؛ پس وقتی زمان تعویض تسمه تایم میرسه، باید اون رو به سرعت عوض کنید. تشخیص علائم خرابی می‌تونه در این راه به شما کمک زیادی بکنه. این علائم نشون‌دهنده فرسودگی تسمه تایم هستن و اگه وجود داشته باشن هر زمان ممکنه تسمه ترک بخوره و پاره بشه. همچنین به مقدار کیلومتر کارکرد ماشین توجه کنید تا به‌موقع تسمه تایم رو نزد مکانیک مجرب و حرفه‌ای عوض کنید.
2 Comments
سلام با کیفیت پایین ماشین‌های تولیدی جدید توصیه می‌کنم زمان تعویض تسمه تایم رو کوتاه‌تر کنید و هر ۱۵ الی ۱۸ ماه تسمه تایم‌تون رو عوض کنید.
سلام وقت بخیر. ممنون که نظرتون رو با ما به اشتراک گذاشتید.