باتری خودروهای برقی و هیبریدی با هم تفاوت‌هایی دارن، مثلا از اونجایی که ماشینهای هیبریدی هم با موتور معمولی و هم با باتری الکتریکی کار میکنن، می‌تونن هم با سوخت و هم با انرژی ذخیره شده در باتری حرکت کنن، با این حال این خودروها برخلاف انواع الکتریکی نمی‌تونن برای شارژ مجدد باتری به مرکز شارژ متصل بشن. میزان مسافتی هم که این دو مدل خودرو می‌تونن طی کنن هم متفاوته. در این مطلب از «اتوآچار» سعی داریم در مورد باتری خودروهای برقی و هیبریدی و تفاوت این دو نوع خودرو بپردازیم.
خودروی هیبریدی چیست؟
در ساختار خودروهای هیبریدی دو موتور وجود داره، یه موتور الکتریکی و یه موتور معمولی. موتور معمولی مثل موتور سایر خودروها با سوخت فسیلی کار میکنه و موتور الکتریکی خودرو هم با باتری الکتریکی کار میکنه. ساختار باتریهای هیبریدی مهندسی پیچیده‌ای داره و می‌تونه به طور مداوم خودش رو شارژ کنه بدون اینکه نیاز باشه اون رو به طور مداوم به شارژ بزنید.
باتری خودروی هیبریدی
باتری خودروی هیبریدی به موتور خودرو وصل میشه و باعث بهبود عملکردش میشه. شیوه عمل این باتری ترمز احیا کننده نامیده میشه. این سیستم به این صورت کار میکنه که وقتی پدال ترمز رو فشار میدید یا پدال گاز رو رها می‌کنید انرژی جنبشی در اثر عکس شدن عملکرد موتور و تبدیل شدنش به ژنراتور به برق تبدیل میشه. این انرژی به باتری منتقل شده و ذخیره میشه تا برای حرکت خودرو مورد استفاده قرار بگیره. این فرآیند بازده ماشین رو به شدت بالا می‌بره و در مصرف سوخت هم صرفه جویی میکنه.
باتری خودروی برقی
در خودروهای برقی، باتری نقش کلیدی و اصلی رو در حرکت خودرو ایفا میکنه. باتریهای برقی انواع مختلفی دارن ولی در خودروها معمولا از نوع لیتیوم- یون استفاده میشه. این باتری‌ها انرژی شارژ شده رو در اثر شتاب گرفتن ماشین به موتور منتقل میکنن، موتور هم این انرژی رو به انرژی جنبشی تبدیل کرده و باعث حرکت ماشین میشه. در خودروهای برقی هم فرآیند ترمز احیا کننده وجود داره و باعث میشه باتری طی اون به تدریج احیا بشه و هم میشه به شارژ متصل کرد؛ در واقع این خودروها باید بعد از طی مسافتی در ایستگاه‌های شارژ الکتریکی مجددا شارژ بشن.
انواع باتریهای الکتریکی
باتریهای الکتریکی انواع مختلفی دارن که سه مورد از مهم‌ترین انواع این باتری‌ها رو در ادامه معرفی می‌کنیم:(+)
- باتری لیتیوم- یون: این باتری همون باتری گوشی‌های هوشمند و لپ تاپ‌هاست. این باتری‌ها که مشهورترین نوع باتریهای هیبریدی هستن به نسبت وزنشون می‌تونن انرژی نسبتا خوبی ذخیره کنن. با این حال توصیه میشه این باتری‌ها زود به زود شارژ نشن تا از عمر مفیدشون کاسته نشه. بیشتر خودروهای هیبریدی از این باتری‌ها استفاده میکنن.
- باتری نیکل- هیدرید: این باتری‌ها پایداری و مقاومت بالایی دارن و به دلیل استفاده از مواد سمی کمتر ایمنی‌شون هم بالاتره. با این حال توان ذخیره انرژی در این باتری‌ها کمتر از باتریهای لیتیوم-یونه.
- باتری سرب- اسید: باتریهای سرب اسید قدرت، ایمنی و سلامت بالایی دارند ولی نسبت به وزنشون انرژی کمی ذخیره میکنن، همچنین در دمای پایین عملکرد و عمر این باتری‌ها کاهش پیدا میکنه.
- باتری نیکل- آهن: این باتری هزینه تولید بالایی داره و عمر مفیدش هم طولانیه به طوری که میشه سال‌ها اون رو به طور مداوم شارژ کرد. با این حال معمولا گارانتی این باتری‌ها ضعیفه.
تفاوت باتری خودروهای برقی و هیبریدی
با توجه به توضیحاتی که در بالا دادیم، تفاوت باتری خودروهای برقی و هیبریدی رو میشه به صورت زیر خلاصه کرد:
- نحوه شارژ کردن: باتری ماشینهای هیبریدی همون طور که گفتیم با ترمز احیا کننده شارژ میشه و امکان اینکه شما اون رو به ایستگاه شارژ بزنید وجود نداره، ولی باتری خودروهای برقی هم با اتصال به ایستگاه شارژ (جریان برق مستقیم) و هم با روش ترمز احیا کننده امکان شارژ دارن. ( برای تعمیر ترمز در تهران از طریق لینک مراجعه کنید)
- عملکرد: عملکرد باتری در ماشینهای هیبریدی با خودروهای برقی متفاوته. باتریهای هیبریدی برای حرکت از دو منبع استفاده میکنن در حالی که این منبع برای باتریهای برقی فقط یک مورده و ماشین فقط به کمک نیروی الکتریکی باتری کار میکنه.
- عمر مفید باتری: با اینکه باتری خودروهای هیبریدی قابلیت شارژ شدن دارن ولی بعد از مدتی شارژ خودشون رو به طور کامل از دست داده و دشارژ میشن. با این توصیف شما باید مدت زمان رانندگی‌تون رو محدود کنید تا عمر مفید باتری بیشتر بشه. این مسئله در باتری خودروهای برقی وجود نداره.
- تاثیر دمای هوا: باتریهای هیبریدی بیشتر در دماهای معتدل عملکرد بهتری دارن و اگر دما خیلی بالا یا خیلی پایین باشه عمر مفیدشون کاهش پیدا میکنه. البته این مسئله در مورد باتری خودروهای برقی هم صدق میکنه ولی تاثیرش روی باتریهای هیبریدی بیشتره.
- اثرات زیست محیطی: خودروهای برقی می‌تونن مسافتی حدود 300 کیلومتر رو با یه بار شارژ باتری طی کنن در شرایطی که هیج آسیبی هم به محیط زیست وارد نمی‌کنن ولی خودروهای هیبریدی به دلیل مصرف سوخت به محیط زیست آسیب می‌زنن.
- ظرفیت باتری: باتری ماشینهای هیبریدی در مقایسه با خودروهای برقی ظرفیت کمتری داره به طوری که بعد از اینکه سوخت ماشین تموم شد ماشین مسافت کمی رو می‌تونه با باتری طی کنه، ولی ماشینهای برقی طوری طراحی شدن که ظرفیت بیشتری دارن و می‌تونن مسافت بیشتری رو طی کنن.
خودروهای هیبریدی این قابلیت رو دارن که هم از سوخت فسیلی و هم انرژی الکتریکی استفاده کنن در حالی که خودروهای برقی فقط با برق کار میکنن و همین نکته باعث شده از نظر زیست محیطی پاک‌تر باشن.
کلام آخر
در این مقاله سعی کردیم تفاوت باتری خودروهای برقی و هیبریدی رو توضیح بدیم. همون طور که اشاره شد، باتری ماشینهای هیبریدی رو نمیشه به ایستگاه شارژ متصل کرد و فقط با فرآیند ترمز احیا کننده شارژ میشن. خودروهای برقی هم ازونجایی که به ایستگاه شارژ نیاز دارن و در ایران این نوع ایستگاه‌ها هنوز وجود نداره، امکان استفاده از اونها فعلا در ایران وجود نداره. با این حال خودروهایی که با این باتری‌ها کار میکنن نسبت به خودروهای معمولی که منبع انرژی اونها سوخت فسیلیه ویژگی‌های مثبت و مزایای زیادی دارن و رانندگی با این نوع خودروهای سبک جدید راحت‌تر و لذت بخش‌تره.
سوالات متداول
تفاوت باتری خودروهای برقی و هیبریدی در چه مورادیه؟
باتری خودروهای برقی و هیبریدی در نحوه شارژ، عمر مفید، عملکرد و ظرفیت با هم متفاوته.
باتری خودروهای برقی و هیبریدی از لحاظ نوع عملکرد چه تفاوتی با هم دارند؟
باتریهای هیبریدی برای حرکت از دو منبع استفاده میکنن در حالی که این منبع برای باتریهای برقی فقط یک مورده و ماشین فقط به کمک نیروی الکتریکی باتری کار میکنه.
باتری خودروهای هیبریدی و برقی چطور شارژ میشه؟
باتری ماشینهای هیبریدی گفتیم با ترمز احیا کننده شارژ میشه و امکان اینکه شما اون رو به ایستگاه شارژ بزنید وجود نداره، ولی باتری خودروهای برقی هم با اتصال به ایستگاه شارژ (جریان برق مستقیم) و هم با روش ترمز احیا کننده امکان شارژ دارن.
